ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ: Πρώτα απ? όλα η Ποίηση Εκτύπωση
Εκπαιδευτικό Υλικό - Γλωσσικές Επιστήμες (linguistics) (Γ΄)
Συντάχθηκε απο τον/την Ιωάννα Ρωμανού   
Τετάρτη, 16 Μάρτιος 2016 14:57

Πρώτα απ? όλα η Ποίηση

 

Μια πρόταση για Παραγωγή λόγου

Υποθέστε πως έχετε διακριθεί σ? έναν ετήσιο  ποιητικό διαγωνισμό που θεσμοθέτησε η Στέγη Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών της πόλης μας,  και παρευρίσκεστε στην  τελετή απονομής των βραβείων με την υποχρέωση  να εκφωνήσετε μία ομιλία 500-600 λέξεων, αναφερόμενοι,  με ανάλογο του θέματος  ύφος, στη θέση της ποίησης στη ζωή των νέων σήμερα, τους παράγοντες που τη διαμορφώνουν και τα δώρα της Ποίησης στη ζωή μας, ορμώμενοι από τη μέχρι τώρα επαφή σας, τα ποιήματα και τις γνώμες των δημιουργών που σας δίνονται.

Να τηρήσετε το επικοινωνιακό πλαίσιο της ομιλίας.

Δεν χρειάζεται να κάνετε αναφορά στα ποιήματα και στις φράσεις? αυτά αποτελούν απλώς ένα ερέθισμα.

1
Ο ποιητής και η Μούσα
Ν. Εγγονόπουλου

Νικηφόρου Βρεττάκου «Αν δε μου ?δινες την ποίηση Κύριε»

Αν δε μου  ?δινες την ποίηση, Κύριε,

δε θα ?χα τίποτα για να ζήσω.

Αυτά τα χωράφια δε θα ?ταν δικά μου.

Ενώ τώρα ευτύχησα να ?χω μηλιές,

να πετάξουνε κλώνους οι πέτρες μου,

να γιομίσουν οι φούχτες μου ήλιο,

η έρημός μου λαό,

τα περιβόλια μου αηδόνια.

???????????.

 

Ανδρέα Εμπειρίκου [Τρία αποσπάσματα]

Η ποίησις είναι ανάπτυξι στίλβοντος ποδηλάτου. Μέσα της

όλοι μεγαλώνουμε. Οι διάδρομοι είναι λευκοί. Τ? άνθη μιλούν.

Από τα πέταλά τους αναδύονται συχνά μικρούτσικες παιδίσκες.

Η εκδρομή αυτή δεν έχει τέλος.

 

2
Γιάννη Τσαρούχη Ποδηλάτης

Γιάννη Ρίτσου Περίπου, (Μαρτυρίες, Β΄ 1964- 1965)

Παράταιρα πράγματα παίρνει στα χέρια του- μια πέτρα,
ένα σπασμένο κεραμίδι, δυο καμένα σπίρτα,
το σκουριασμένο καρφί στον απέναντι τοίχο,
το φύλλο που μπήκε απ? το παράθυρο, τις στάλες
που πέφτουν απ? τις ποτισμένες γλάστρες, τ? άχυρο εκείνο
που ?φερε χτες ο αέρας στα μαλλιά σου,- τα παίρνει
κι εκεί στην αυλή του χτίζει περίπου ένα δέντρο.
Σ?  αυτό το «περίπου» κάθεται η ποίηση. Τη βλέπεις;

 

Νικηφόρου Βρεττάκου Ο κόσμος και η ποίηση

«Απλά πράγματα όλα κι η τάξη τους
φροντισμένη απ΄ το χέρι σου. Μια δέσμη από
χρώματα στο βάζο του χρόνου.
Άλλωστε, τι
θαρρείς πως στο βάθος είναι η ποίηση
αν όχι η γύρη των πραγμάτων του σύμπαντος. Η γύρη
σε πράξεις, η γύρη σε οδύνη, σε φως, σε αλλαγές, σε χαρά,
σε πορεία, σε κίνηση.
Η ζωή κι ψυχή
σ? ένα αιώνιο καθρέφτισμα μέσα στο χρόνο.
Τι νομίζεις λοιπόν. Κατά βάθος η ποίηση
είναι μια ανθρώπινη καρδιά φορτωμένη
όλο τον κόσμο.»

 

Γιάννη Ρίτσου Και να αδερφέ μου

Και να αδερφέ μου
που μάθαμε να κουβεντιάζουμε
ήσυχα, ήσυχα κι απλά.
Καταλαβαινόμαστε τώρα
δε χρειάζονται περισσότερα.

Κι αύριο λέω θα γίνουμε
ακόμα πιο απλοί.
Θα βρούμε αυτά τα λόγια
που παίρνουνε το ίδιο βάρος
σ? όλες τις καρδιές,
σ? όλα τα χείλη,
έτσι να λέμε πια
τα σύκα σύκα
και τη σκάφη σκάφη.

Κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι
και να λένε:
"Τέτοια ποιήματα
σου φτιάχνω εκατό την ώρα".
Αυτό θέλουμε κι εμείς.
Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε
για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου,
απ? τον κόσμο.
Εμείς τραγουδάμε
για να σμίξουμε τον κόσμο.

 

Μανόλη Αναγνωστάκη  Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις

? Προδίδετε πάλι την Ποίηση, θα μου πεις,
Την ιερότερη εκδήλωση του Ανθρώπου
Τη χρησιμοποιείτε πάλι ως μέσον, υποζύγιον
Των σκοτεινών επιδιώξεών σας
Εν πλήρη γνώσει της ζημιάς που προκαλείτε
Με το παράδειγμά σας στους νεωτέρους.
? Το τι δεν πρόδωσες εσύ να μου πεις
Εσύ κι οι όμοιοί σου, χρόνια και χρόνια,
Ένα προς ένα τα υπάρχοντά σας ξεπουλώντας
Στις διεθνείς αγορές και τα λαϊκά παζάρια
Και μείνατε χωρίς μάτια για να βλέπετε, χωρίς αφτιά
Ν? ακούτε, με σφραγισμένα στόματα και δε μιλάτε.
Για ποια ανθρώπινα ιερά μάς εγκαλείτε;
Ξέρω: κηρύγματα και ρητορείες πάλι, θα πεις.
Ε ναι λοιπόν! Κηρύγματα και ρητορείες.
Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις
Να μην τις παίρνει ο άνεμος.

 


Κ.Π.Καβάφη  Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου· ποιητού εν Κομμαγηνή· 595 μ.Χ.

Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου
είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.
Δεν έχω εγκαρτέρησι καμιά.
Εις σε προστρέχω Τέχνη της Ποιήσεως,
που κάπως ξέρεις από φάρμακα·
νάρκης του άλγους δοκιμές, εν Φαντασί? και Λόγ?.

Είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.-
Τα φάρμακά σου φέρε Τέχνη της Ποιήσεως,
που κάμνουνε - για λίγο ? να μη νοιώθεται η πληγή.

 

Μιχάλη Γκανά Το ποίημα έρχεται από μακριά?

Το ποίημα έρχεται από μακριά

δεν ξέρεις αν χορεύει ή παραπατάει.

Μοιάζει ανάρρωση γλυκειά

με απουσίες δικαιολογημένες

μέρα που λείπουν όλοι από το σπίτι

κι οι θόρυβοι ακούγονται αχνά

μέσα και έξω από το σώμα.

Ο ήλιος συνομήλικος και σκασιάρχης

καπνίζει σιωπή

και φυσάει γύρη στο δωμάτιο.

Σιγά σιγά το ποίημα μεγαλώνει

με πόνους με χαρές και λύπες

και ξανά χαρές ώσπου κάποτε

βλέπει τις πρώτες άσπρες λέξεις

και τυφλώνεται.

Με τέσσερις αισθήσεις γυρίζει ή με έξι

ραβδοσκοπώντας φλέβες τ? ουρανού

ώσπου σκοντάφτει στον προτελευταίο στίχο.

Αυτός ο στίχος είναι αχθοφόρος

που σηκώνει στις πλάτες του το ποίημα

και σταθερός βατήρας για τον τελευταίο στίχο

που παίρνει φόρα και πηδάει στο κενό.

 

Απόσπασμα από συνέντευξη του Κύπριου ποιητή Κυριάκου Χαραλαμπίδη

Ποιος ο ρόλος του ποιητή όταν ο κόσμος βρίσκεται σε κρίση;

Ο κόσμος ήταν, είναι και θα είναι πάντα σε κρίση, πολιτική, οικονομική, πολιτισμική, κρίση αξιών, κρίση ανθρώπινης, αλίμονο, επιβίωσης. Δουλειά του ποιητή είναι να ανάβει ένα κερί μέσα στο σκοτάδι ή, αν προτιμάτε, ν? ανθοβολεί όπως λουλούδι σ' έναν κόσμο ζοφερής ιδιοτέλειας και ξηρασίας ή, ακόμη πιο ουσιαστικά, να μπορεί να κόβει ένα τριαντάφυλλο από τη λέξη «τριανταφυλιά» (η τελευταία εικόνα είναι δανεισμένη από τον Νίκο Καρούζο). Ο ρόλος του ποιητή είναι να καλλιεργεί την τέχνη του περιττού, με την ελπίδα ότι κάποτε οι άνθρωποι θ' αντιληφθούν πόσο μεγάλη ευλογία είναι η ποίηση, που του παρέχει τα μέσα και την πολυτέλεια να είναι πτωχός.

http://www.riknews.com.cy/index.php/news/mono-sto-riknews/item/11555-kyriakos-xaralampidis

 

Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος.

                                                     Οδ. Ελύτη  Ανοιχτά Χαρτιά


  

Η ποίηση ωφελεί όσο το κερί σ? ένα σκοτεινό ξωκλήσι με φευγάτους όλους τους αγίους?, τέλος, η ποίηση ωφελεί όσο μια παυσίπονη σταγόνα σε έναν ωκεανό λύπης. Δεν είναι λίγο.

                                                                                                    Κική Δημουλά


"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν?ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...".

                                                                                                                         Γκαίτε

3

scroll back to top
Τελευταία Ενημέρωση στις Παρασκευή, 18 Μάρτιος 2016 22:52
 


Writing