"Σκόρπια φύλλα της ζωής μου"
                                                                      Γ. Δροσίνης

Γνωριμία με τον ποιητή

http://vivl-nafpakt.ait.sch.gr/index.php/2011-09-21-12-40-26/2011-09-21-12-42-14/90-2011-11-08-12-09-37

Η ΦΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΙΚΕΛΑ

Συχνά ανεβαίναμε  και στην Ακρόπολη, όταν έγινεν η ανασκαφή γύρω στον Παρθενώνα και στο Ερέχθειον από τον Καββαδία κι?  αναστήθηκαν από την ταφή τους την πολύχρονη με το χαμόγελο στα χείλη, σαν να ξαναχαίρουνταν τη ζωή, οι χαριτωμένες αρχαϊκές Κόρες της Ακροπόλεως.

Σ? ένα ανέβασμά μας είχαμε και την καλή τύχη να βρεθούμε στον τόπο της ανασκαφής την ώρα, που μια από τις Κόρες, με το κεφάλι ανέγγιχτο και το κορμί ως τη μέση σχεδόν  ακέραιο, την έφερναν από τα βάθη σ? ένα μεγάλο ζεμπίλι δύο εργάται και την ακουμπούσαν στο βράχο μπροστά μας.

Πρώτος έσκυψα το πρόσωπό μου στο δικό της το προσωπάκι, που είχε κάτι το πονεμένο και παραπονιάρικο, αντίθετα προς όλες τις άλλες γελαστές αδελφές της.

Τα χέρια μου ήταν τα πρώτα που τη δέχτηκαν από τα τραχιά εργατικά χέρια, τα πρώτα που την πλάγιασαν παρέκει στοργικά, καθώς πλαγιάζουν ένα παιδί στο κρεβατάκι του, τα πρώτα που καθάρισαν τα χωματιασμένα μαλλιά και χάιδεψαν τα χλωμιασμένα μάγουλα. Τα χρώματα  του τεχνίτη, που είχαν μείνει ακόμα ζωηρά ακόμα στο μάρμαρο από τον καιρό της ταφής, της έδιναν την όψη μιας νεκραναστημένης ζωής.

Το αισθάνθηκα την ώρα εκείνη και γιατί, δεν μπορώ να το εξηγήσω. Έξω από τόπο και χρόνο, κάτι μ? έδεσε με το παλιό εκείνο κομμάτι του μαρμάρου, κάτι άλυτο και παντοτινό.

Όταν στήθηκε κι?  αυτή με τις άλλες Κόρες στο Μουσείο της Ακροπόλεως, με τραβούσε συχνά μια ανίκητη δύναμη, να πάω να τη δω. Κι? ανέβαινα τη σκάλα των Προπυλαίων και προσπερνούσα τον Παρθενώνα χωρίς να κοιτάξω σε τίποτε, ως που να φτάσω κοντά της?

Κι? έμενα εκεί ως την ώρα που θα ?κλεινε το Μουσείο κ? η σιδερόπορτα της Ακροπόλεως, σαν να της έκανα συντροφιά. Και κάποιο καλοκαιρινό βράδι, που έτυχα κατάμονος, μου φάνηκε με το ηλιοβασίλεμα πιο πονεμένο και πιο παραπονιάρικο το προσωπάκι της, σαν κάτι να ποθούσε, κάτι να πρόσμενε, που το είχε στερηθή από τότε που θάφτηκε δυο χιλιάδες τόσα χρόνια στη γη.

Ύστερα από το βράδι εκείνο- είκοσι χρόνια μετά τη νεκρανάστασή της- γεννήθηκαν οι στίχοι:

Σε μια Κόρη της Ακροπόλεως

Απ? την ώρα που αναστήθηκες,

δυο χιλιόχρονα θαμμένη

σε παλιού καιρού χαλάσματα,

δε σ? αντίκρισα σαν ξένη.

Στ? ανοιγμένο μνήμα σου άπλωσα

με λαχτάρα την αγκάλη,

σαν να σε είχα, σαν να σ? έχασα

κι? έξαφνα σε βρήκα πάλι.

Πώς, πού, πότε αδερφωθήκαμε;

σε ποια πλάση περασμένη,

που ούτ? εγώ ήμουν σάρκα πρόσκαιρη,

κι? ούτ? εσύ μαρμαρωμένη;

Μέσ? στο χάος της μνήμης τίποτε

δε μου μένει, παρά μόνο,

πως μια μέρα, κάπου ενιώσαμε

κάποιο ωραίο, μεγάλο πόνο.

Και τον πόνο αυτό, που αγιάτρευτος

στην ψυχή μου μένει ακόμα,

όμοια αγιάτρευτο τον γνώρισα

στο μαρμάρινό σου στόμα.

                                    Σκόρπια φύλλα της ζωής μου Γ. Δροσίνης, 1940, Εκδ.  Ι.Ν.Σιδέρης, σ. 227-229

Μια απόπειρα προσέγγισης

1. Κάθε φορά που διαβάζουμε ένα ποίημα, αναρωτιόμαστε  και προσπαθούμε να μαντέψουμε τι σκεφτόταν ο ποιητής, ποιο ήταν το ερέθισμά του για να το γράψει. Εδώ όμως έχουμε ένα ποίημα που καταλαβαίνουμε πώς γεννήθηκε, γιατί μας το αποκαλύπτει ο ίδιος. Ποια εμπειρία, λοιπόν, στάθηκε η αφορμή να γράψει το ποίημα Σε μια Κόρη της Ακροπόλεως ο Γεώργιος Δροσίνης; Με ποιον τη μοιράστηκε; Σας είναι γνωστό το όνομά του; Να αναζητήσετε στοιχεία για τη ζωή και το έργο του.

2. Με ποιο όνομα μας είναι γνωστές οι Κόρες της Ακρόπολης; Γιατί ονομάστηκαν έτσι; http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=635857

3. Ποιον αρχαίο ναό κοσμούσαν οι Καρυάτιδες και πού βρίσκονται σήμερα;

4. Έχετε κάτι ακούσει για τη διεκδίκηση των μαρμάρων του Παρθενώνα;

5. Να αναζητήσετε τη σημασία της λέξης καρυά στο λεξικό σας, που απαντάται και ως τοπωνύμιο με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα στην πατρίδα μας (Καρυά, Νέα Καρυά, Καρυές, Λεπτοκαρυά).

6. Τί αισθάνθηκε ο ποιητής στη θέα της Κόρης και τι είδους δεσμός δημιουργήθηκε ανάμεσά τους;

7. Τί μαρτυρεί η γραφή του ποιήματος είκοσι χρόνια μετά;

8. Να δώσετε εκείνα τα στοιχεία που εντάσσουν το ποίημα στην παραδοσιακή ποίηση.

9. Ο Γ. Δροσίνης είναι ένας παλαμικός ποιητής από τους πρωτεργάτες του Παρνασσισμού. Αυτό του, όμως, το ποίημα σε ποιο ποιητικό ρεύμα θα το εντάσσατε και γιατί; Ποιο γενικό συμπέρασμα βγάζετε από αυτήν την περίπτωση για την ένταξη των ποιητών στα διάφορα  ποιητικά ρεύματα;

10.Τί χαρακτήρα έχει το ποίημα; Ποια αφηγηματική τεχνική και ποιο ρηματικό πρόσωπο χρησιμοποιεί ο ποιητής και τι πετυχαίνει μ? αυτές του τις επιλογές;

11. Πώς θα ερμηνεύατε τις  δύο τελευταίες στροφές του ποιήματος; Ποιος πόνος ενώνει τον ποιητή με την Κόρη;