Ηράκλειος  και Μέγας Αλέξανδρος

Μια ενδιαφέρουσα συνάντηση

 Αφού διαβάσετε το δημοσίευμα  και την πηγή και παρατηρήσετε προσεκτικά την εικόνα, να απαντήσετε στα ερωτήματα που ακολουθούν.

Πρόσφατα, το 2014, στη θέση «Καταλύματα των Πλακωτών» Ακρωτηρίου Κύπρου μέσα σε μία τρίκλιτη βασιλική η αρχαιολογική σκαπάνη με επικεφαλής την δρ Έλενα Προκοπίου, έφερε στο φως μία προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως προσωποποίηση του βυζαντινού αυτοκράτορα Ηρακλείου, σκαλισμένη σε μια μαρμάρινη στήλη. Η ανέγερση της βασιλικής  τοποθετείται  μεταξύ του 616-617 μ.Χ.

http://www.ethnos.gr/politismos/arthro/sto_fos_protomi_tou_m_aleksandrou-63998883/

Ο Ηράκλειος στην Κύπρο (609-610)

Όπως είναι γνωστό, το 608 ο έξαρχος της Αφρικής Ηράκλειος επαναστάτησε εναντίον του τυράννου Φωκά. Επικεφαλής της επαναστάσεως τέθηκε ο γιος του εξάρχου, συνώνυμος του Ηράκλειος. Τα επαναστατικά στρατεύματα κατέλαβαν την Αίγυπτο και ύστερα από μια διετία εισήλθαν στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο Ηράκλειος ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας. Για τις κινήσεις των επαναστατών στην κρίσιμη διετία 608-610 οι ιστορικές πηγές παραδίδουν ελάχιστα στοιχεία. Είναι γι? αυτό ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η διαπίστωση του διαπρεπούς νομισματολόγου Philip Grierson, ότι μια σειρά από χάλκινα νομίσματα των επαναστατών κόπηκαν στην Κύπρο. Η ταύτιση αυτή είναι αναμφισβήτητη, γιατί στην πίσω όψη των νομισμάτων υπάρχει η επιγραφή ΚΥΠΡΟΥ. [?] Τα νομίσματα της Κύπρου, που είναι όμοια με τα αντίστοιχα των νομισματοκοπείων της Καρχηδόνας και της Αλεξάνδρειας, καθιστούν εντελώς βέβαιο ότι ο επαναστατικός στρατός και πιθανόν και ο ίδιος ο Ηράκλειος, που ήταν γενικός επικεφαλής του, διήλθαν από την Κύπρο καθ? οδόν προς την Κωνσταντινούπολη και μάλιστα ότι παρέμειναν αρκετό χρόνο στο νησί, ώστε να θέσουν σε λειτουργία το νομισματοκοπείο, που είχε μείνει σε αδράνεια από την εποχή του αυτοκράτορα Αλέξανδρου Σεβήρου.

Ευάγγελος Χρυσός, «Ο Ηράκλειος στην Κύπρο (609-10)», Πρακτικά Συμποσίου Κυ-πριακής Ιστορίας, Λευκωσία 2-3 Μαΐου 1983, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύ-πρου ? Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιωάννινα 1984, 53-54.

1. Ποια χαρακτηριστικά της προτομής σάς θυμίζουν αποκλειστικά τη μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Διακρίνετε σε κάποιο από αυτά την επίδραση της Ανατολής και ιδιαίτερα της αιγυπτιακής θρησκείας;

2. Μπορείτε να φανταστείτε γιατί ο Αλέξανδρος παρουσιάζεται ως προσωποποίηση του Ηρακλείου; Ενώνει κάτι τους δύο άνδρες; Αντιμετώπισαν κάποιον κοινό εχθρό;

3. Πώς εξηγείται η παρουσία αυτής της στήλης προς τιμήν του Ηρακλείου στην Κύπρο με βάση την πηγή που σας δόθηκε;

4. Ποιον τρόπο και ποια μέσα πειθούς χρησιμοποιεί στην πηγή αυτή ο συγγραφέας για να αποδείξει την παρουσία του Ηρακλείου στην Κύπρο; Θυμάστε γιατί τα νομίσματα χαρακτηρίζονται λαλο?ντα ή ?μιλο?ντα σύμβολα;

5. Τι παρατηρείτε σχετικά με την ονοματοδοσία του αυτοκράτορα Ηρακλείου; Επέζησε αυτή η συνήθεια ανά τους αιώνες;