Οργάνωση

Albanian Bulgarian English French German Italian Japanese Russian Spanish Ukrainian
Τελευταία Ενημέρωση
30-06-2021 10:29

   

    ? Το Σχολείο:  timoni

Πρόσφατες δημοσιεύσεις

ossf


Designed by:
kou_vas kou_vas under danemm ordering

100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Αρμενίων 1915-2015 Εκτύπωση
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ - Άρθρα Εκπαιδευτικών
Συντάχθηκε απο τον/την Ιωάννα Ρωμανού   
Δευτέρα, 18 Μάιος 2015 06:29

100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Αρμενίων  1915-2015

 

Συμπληρώθηκαν φέτος 100 χρόνια από κείνη την αποφράδα Κυριακή, στις 24 Απρίλη του 1915, που οι οθωμανικές αρχές με επικεφαλής τον Υπουργό Εσωτερικών Ταλαάτ Πασά συνέλαβαν στην Κωνσταντινούπολη και εκτέλεσαν 250 εξέχοντα μέλη, τις πνευματικές κεφαλές της αρμενικής κοινότητας. Η πράξη αυτή σήμανε την αρχή μιας σειράς φρικαλεοτήτων που οδήγησαν 1.500.000 ανθρώπους στο θάνατο, στην εξορία, στον εξισλαμισμό.

Προξενικοί υπάλληλοι (Κυανή Βίβλος βρετανικής κυβέρνησης), ιεραπόστολοι ευρωπαϊκών χωρών, μέλη του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού καθώς και Άραβες αξιωματικοί που υπηρετούσαν στον τουρκικό στρατό, κατέθεσαν φρικιαστικές μαρτυρίες για εκτοπισμούς ανδρών με το πρόσχημα της εργασίας στα περίφημα τάγματα θανάτου, στρατόπεδα συγκέντρωσης στα σύνορα με τη Συρία και το Ιράκ,  βιασμούς γυναικών, κακοποιήσεις  ηλικιωμένων και αρπαγές παιδιών, βίαιους εξισλαμισμούς και άγριες δολοφονίες. Κοντά σ? αυτά γίνεται λόγος για πυρπολήσεις χωριών, βεβηλώσεις και καταστροφές εκκλησιών  και μνημείων του αρμενικού λαού ώστε να μη μείνει κανένα σημάδι της πολύ παλαιότερης παρουσίας τους στο χώρο από τους Τούρκους.

1

Αφηγείται ο υπολοχαγός Σαΐντ Αχμέτ Μουχτάρ Μπάαζ, μέλος του στρατοδικείου της Τραπεζούντας τον Ιούλιο του 1915: «Τα αρμενόπουλα, που είχε συγκεντρώσει  ο Αμερικανός πρόξενος της Τραπεζούντας, απομακρύνθηκαν με τη δικαιολογία ότι θα στέλνονταν στη Σεβάστεια όπου είχε ετοιμαστεί ένα άσυλο να τα στεγάσει. Τα παιδιά αυτά οδηγήθηκαν λίγα λίγα στη θάλασσα. Σε μικρή απόσταση από την ακτή τα έσφαξαν, τα έβαλαν σε σάκους και τα έριξαν στη θάλασσα. Λίγες μέρες αργότερα, μερικά από τα μικρά σώματά τους ξεβράστηκαν στις ακτές της Τραπεζούντας». Άξια μνείας είναι και η «Έκθεση» του Γ. Λέπσιους, γιου του Βερολινέζου ανατολικολόγου καθηγητή Καρλ Λέπσιους, που βρέθηκε επικεφαλής μιας ιεραποστολικής ομάδας και εξέδωσε, παρά τη δυσαρέσκεια Τούρκων και Ευρωπαίων, τρεις συλλογές ντοκουμέντων σχετικών με τις σφαγές και τους διωγμούς που υπέστησαν οι Αρμένιοι.

2Είναι επίσης συγκινητικές οι ιστορίες Αρμενοπαίδων, βιαίως εξισλαμισθέντων, που έφεραν στο φως οι απόγονοί τους αναζητώντας τις ρίζες τους. Κάποιες από αυτές βρήκαν το δρόμο του τυπογραφείου και έγιναν παγκοσμίως γνωστές, όπως το βιβλίο της δικηγόρου Φετχιέ Τσετίν «Η Γιαγιά μου», στο οποίο αποκαλύπτει μετά από έρευνα την αρμενική καταγωγή της γιαγιάς της Σεχέρ, που το πραγματικό της όνομα ήταν Χερανούς και είχε απαχθεί από έναν Τούρκο χωροφύλακα.

Το ξεκλήρισμα του αρμενικού λαού  δεν ήταν μια τυχαία επιλογή, αλλά μια μεθοδευμένη επιχείρηση, σύμφωνη με το δόγμα του οθωμανισμού που ήθελε μια καθαρά δική του πατρίδα, βασισμένη στην απορρόφηση όλων των ξένων στοιχείων. Πολύ νωρίτερα, η ελληνική Επανάσταση και τα υπόλοιπα επαναστατικά κινήματα στο χώρο της Βαλκανικής θορύβησαν την Τουρκία που παρακολουθούσε τη διαδικασία σχηματισμού των εθνών και τη διαμόρφωση των εθνικών συνειδήσεων. Και καθώς το παιχνίδι είχε χαθεί στα Βαλκάνια, έστρεψε το βλέμμα της στους λαούς της Ανατολής με την προτροπή των Γερμανών. Ήδη το 1842, ο Γερμανός συνταγματάρχης Μόλτκε, επιθεωρητής και εκπαιδευτής του τουρκικού στρατού κατά τον ατυχή για την Τουρκία πόλεμο με την Αίγυπτο το 1837, προτρέπει με συγκεκριμένες προτάσεις να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον της Τουρκίας στους λαούς που ζουν στα ασιατικά της εδάφη, προτείνοντας μάλιστα τη μεταφορά της πρωτεύουσας από την Κωνσταντινούπολη στο Ικόνιο.

 Αυτή η τακτική φαίνεται να κυριαρχεί με την επανάσταση των Νεότουρκων το 1908, που προς στιγμήν γέννησε πολλές ελπίδες με τα κηρύγματα της ισότητας στους λαούς της Ανατολήςκαι παγιώθηκε με τις αποφάσεις στο συνέδριο του κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος», το 1911 στη Θεσσαλονίκη, διακηρύσσοντας πως στόχος της πολιτικής τους ήταν ο εξοθωμανισμός όλων των Τούρκων υπηκόων ακόμη και με την ένοπλη βία.  Έτσι οδηγηθήκαμε στη Γενοκτονία των Αρμενίων που- ειρήσθω εν παρόδω- δεν είχαν κάποιο κράτος να τους υποδεχθεί όπως οι Έλληνες, γι? αυτό υιοθετήθηκε ο άγριος αφανισμός τους ως η μόνη λύση. Αν σκεφτούμε κιόλας πως οι Αρμένιοι, λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας τους, είχαν απλωθεί και έλεγχαν οικονομικά την ανατολική Μικρά Ασία από τη Μαύρη Θάλασσα ως την Ανατολική Μεσόγειο, κατανοούμε το ενδιαφέρον όχι μόνο των Τούρκων αλλά και των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, που μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και παρά το γεγονός ότι η Αρμενία ήταν σύμμαχος της Αντάντ, σιώπησαν επιδεικτικά αγνοώντας τον εξολοθρεμό του αρμενικού λαού. Τότε, η υπό ρωσικό έλεγχο Ανατολική Αρμενία, η Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν επιχείρησαν να δημιουργήσουν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Υπερκαυκασίας, που ωστόσο διήρκεσε μόλις μέχρι το Μάιο του 1918, όταν τα συμβαλλόμενα μέρη αποφάσισαν τη διάλυσή της. Κατόπιν, η Ανατολική Αρμενία ανεξαρτητοποιήθηκε στις 28 Μαΐου 1918 ως Δημοκρατία της Αρμενίας. Η σύντομη αυτή ανεξαρτησία σημαδεύτηκε από πόλεμο, εδαφικές αμφισβητήσεις, μαζική εισροή προσφύγων από την καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, επιδημίες και λιμό.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η μαρτυρία του Melville Chater  στα 1919,  ο οποίος συμμετείχε σε μία αμερικανική ανθρωπιστική αποστολή στην Υπερκαυκασία, για την ανακούφιση των Αρμενίων προσφύγων που λιμοκτονούσαν. Αντικρίζει  δρόμους γεμάτους ορφανά παιδιά με πρόωρα γερασμένα πρόσωπα και διαρκώς απλωμένα χέρια που ζητούν σπαρακτικά ψωμί  και  μάνες που σέρνονται εξαντλημένες  στη γη, προσπαθώντας να βγάλουν καμιά ρίζα για να κρατήσουν τα παιδιά τους στη ζωή. Κάποια από αυτά τα παιδιά στριμώχτηκαν σε ορφανοτροφεία και άλλα ?κυρίως κορίτσια- εξασφάλιζαν ένα κομμάτι ψωμί εργαζόμενα στα εργαστήρια υφαντικής, που αφθονούσαν στη Γεωργία.

3  Και μπορεί βέβαια να συζητήθηκε το αρμενικό ζήτημα στο συνέδριο του Παρισιού στα 1919, να υποχρεώθηκε η Τουρκία να αναγνωρίσει την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Αρμενικής Δημοκρατίας, αυτό όμως έγινε μόνο στα χαρτιά αφού ούτε  οι Σύμμαχοι ήταν διατεθειμένοι να επιβλέψουν την εφαρμογή της ούτε ο Κεμάλ να συμμορφωθεί. Ήδη το Σεπτέμβριο του 1920 έδωσε εντολή στον τουρκικό στρατό να διασχίσει τα σύνορα και να συντρίψει την Αρμενική Δημοκρατία του Καυκάσου. Με την ανοχή λοιπόν και την κάλυψη των Συμμάχων και αφού ναυάγησε από τις εξελίξεις η λύση της δημιουργίας μιας Ποντοαρμενικής Ομοσπονδίας, φτάσαμε στη Μικρασιατική Καταστροφή και την απεγνωσμένη Έξοδο του Ελληνισμού που ακολούθησαν και όσοι Αρμένιοι ζούσαν στη Δυτική Μικρά Ασία και τελικά, πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, οργανώνοντας στις μεγάλες πόλεις αρμενικές κοινότητες.

Όπου όμως κι αν βρέθηκαν, γιατί σκόρπισαν σαν τα πουλιά στα πέρατα της οικουμένης, αγωνίστηκαν σθεναρά για τη διατήρηση της μνήμης και την αναγνώριση της γενοκτονίας τους. Καρπό  αυτής της συσπείρωσης αποτελεί η αναγνώριση της Γενοκτονίας από 23 χώρες και πολλά ψηφίσματα από διεθνείς Ενώσεις και επίσημους φορείς, όπως η Διεθνής Ένωση Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών που με ψήφισμά της το 2007, αναγνώρισε τη Γενοκτονία όλων των χριστιανικών λαών της Ανατολής ?Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυρίων- κατά την περίοδο 1914-1923.

Θετική εξέλιξη αποτελεί σήμερα  το γεγονός ότι το Τουρκικό Ίδρυμα Χραντ Ντινγκ*  ανακοίνωσε, με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την έναρξη του Προγράμματος «Αποκάλυψη και Υπεράσπιση της Πολυπολιτισμικής Κληρονομιάς της Ανατολής», στοχεύοντας στην εύρεση της ονομασίας και της τοποθεσίας των εκκλησιών, σχολείων, μοναστηριών, κοιμητηρίων, νοσοκομείων και κάθε είδους ευαγών ιδρυμάτων που έχουν ανεγερθεί στην Ανατολή από Έλληνες, Αρμένιους, Εβραίους και Ασσύριους. Σίγουρα το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας θα συμβάλει ? πέρα από την ανάδειξη των μνημείων-  στη διατήρηση της μνήμης αυτών των λαών και στην ανοικοδόμηση ενός κοινού μέλλοντος.

Στις μέρες μας, που τόσος λόγος γίνεται για τη διαχείριση του τραύματος στην Ιστορία και τη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης, είναι ανάγκη όσοι προκάλεσαν γενοκτονίες και ολοκαυτώματα να ζητήσουν και να εκφράσουν έμπρακτα μια ειλικρινή συγγνώμη από τα θύματά τους, για να μπορέσουν τα έθνη να πορευτούν ειρηνικά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

* O Χραντ Ντινγκ ήταν  Αρμένιος εκδότης της δίγλωσσης τουρκο-αρμενικής εφημερίδας Agos, εργάτης της συμφιλίωσης Τούρκων - Αρμενίων  και αγωνιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που δολοφονήθηκε από έναν Τούρκο  εθνικιστή στις 19 Ιανουαρίου του 2007.

Πηγές

Διαρκές Δικαστήριο των Λαών Το έγκλημα της σιωπής Η Γενοκτονία των Αρμενίων Εκδ. Ηρόδοτος

THE NATIONAL GEOGRAPHIC MAGAZINE, Νοέμβριος 1919, ΑΡΜΕΝΙΑ Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Εφ. Μνήμη, Περιοδική Έκδοση του Συλλόγου Μικρασιατών Ν.Καβάλας Μνήμη Μικράς Ασίας, αρ.φύλ.18 

scroll back to top
Τελευταία Ενημέρωση στις Σάββατο, 06 Ιούνιος 2015 14:23
 
?? Επιστροφή


Writing