Οργάνωση

Albanian Bulgarian English French German Italian Japanese Russian Spanish Ukrainian
Τελευταία Ενημέρωση
30-06-2021 10:29

   

    ? Το Σχολείο:  timoni

Πρόσφατες δημοσιεύσεις

ossf


Designed by:
kou_vas kou_vas under danemm ordering

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ: Ξενοφώντος «Ελληνικά» Βιβλίο 2. Κεφ. 3. § 51 Εκτύπωση
Εκπαιδευτικό Υλικό - Γλωσσικές Επιστήμες (linguistics) (Α΄)
Συντάχθηκε απο τον/την Ιωάννα Ρωμανού   
Πέμπτη, 23 Ιανουάριος 2014 16:19

Ξενοφώντος «Ελληνικά» Βιβλίο 2. Κεφ. 3. § 51

Παρωδία δίκης

Διδακτικοί στόχοι

Να αντιληφθούμε ότι η δίκη αυτή βασίζεται στον παραλογισμό του Κριτία

Να γνωρίσουμε τη δομή ενός παραγωγικού συλλογισμού

Να διαπιστώσουμε την λεκτική  αυθαιρεσία του Κριτία, που οδηγεί σε απαράδεκτες γενικεύσεις, θεμέλια κάθε φασισμού.

DIKTATOR
«Ο Μεγάλος Δικτάτορας» Τσάρλι Τσάπλιν

Λεξιλόγιο Γραμματικές και συντακτικές παρατηρήσεις

προστάτου: γεν. εν. αρσεν. γέν. του ουσ. ? προστάτης (=ο ηγέτης) από το ρ. προΐσταμαι

ο?ου: γεν. εν. αρσεν. γέν. της αναφορ. αντων. ο?ος ο?α ο?ον  Εδώ έχουμε έλξη του αναφορικού και αντί αιτιατικής η αντων. μπαίνει στη γενική, καθ?έλξιν από τη γεν. προστάτου.

?ξαπατωμένους: μτχ. Ενεστ. αρσεν. γέν. αιτ. πληθ. του ρ. ?ξαπατάομαι ??μαι

?πιτρέπ?: γ΄εν. Υποτ. Ενεστ. Ενεργητ. Φων. του ρ. ?πιτρέπω, ?πέτρεπον, ?πιτρέψω, ?πέτρεψα & ?πέτραπον, ?πιτέτροφα & ?πιτέτραφα, ?πετετρόφειν & ?πετετράφειν

ο? ?φεστηκότες: μτχ. Πρκ., Ονομ. πληθ. αρσεν. γέν.  του ρ. ?φίσταμαι=παρίσταμαι, παρευρίσκομαι

?νήσομεν: α΄πληθ. Μέλ. Οριστ. του ρ. ?νίημι  ?νά+?ημι (αφήνω)

λυμαινόμενον:μτχ. Ενεστ. του ρ. λυμαίνομαι  (=καταστρέφω), ?λυμαινόμην, λυμανο?μαι, ?λυμηνάμην, ?λυμάνθην,λελύμασμαι, ?λελυμάσμην, λελυμασμένος ?σομαι

κύριος ε?μί +απαρέμφατο= έχω το δικαίωμα να?

?στι: είναι δυνατόν Το γ΄εν. του ε?μί ανεβάζει τον τόνο στην παραλήγουσα όταν: α. έχει τη σημασία του υπάρχει ή είναι δυνατόν, β. στην αρχή περιόδου ή ημιπεριόδου, γ. μετά από τις λέξεις ?λλά, το?το, ?ς, ο?κ και  δ. σε φράσεις που έχει χάσει τη ρηματική του σημασία, ?στιν ?ς=κάποιος.

θανατο?ν:απαρ. Ενεστ. του ρ. θανατόω ?? (=θανατώνω, απονεκρώνω, πικραίνω μέχρι θανάτου)

?ξαλείφω, ?ξήλειφον, ?ξαλείψω, ?ξήλειψα, ?ξαλήλιφα, ?ξαληλίφειν

συνδοκο?ν: αιτ. Εν. μτχ. Ενεστ. του απρόσ. ρ. δοκε?

H μετοχή εδώ τίθεται σε αιτιατική ουδέτερου γένους ενικού αριθμού και είναι αιτιατική απόλυτη. Mε αιτιατική απόλυτη εκφέρεται η μετοχή απρόσωπων ρημάτων ή εκφράσεων.  H απόλυτη μετοχή σε αιτιατική είναι κυρίως εναντιωματική και σπανιότερα χρονική, αιτιολογική ή υποθετική.


Λίγα πρόσθετα σχόλια στα σχόλια του βιβλίου

H §51 περιέχει τον σύντομο λόγο του Κριτία, χαρακτηριστικό δείγμα παραλογισμού που θεμελιώνει την παρωδία δίκης. Ο συλλογισμός του έχει παραγωγικό χαρακτήρα? ξεκινά δηλαδή με τη διατύπωση μιας γενικής θέσης, μιας γνώμης γενικής αποδοχής  και καταλήγει σε ένα μερικό συμπέρασμα για τον εαυτό του. Η τυπική μορφή του παραγωγικού συλλογισμού είναι σταθερή και αποτελείται από δύο προκείμενες  (την μείζονα και την ελάσσονα) και ένα συμπέρασμα. Δεν φτάνει όμως ένας συλλογισμός να είναι τυπικά ορθός. Είναι αναγκαίο, για να είναι έγκυρος, να αποδεικνύεται η αλήθεια όλων των προτάσεων του, πράγμα που δε συμβαίνει στην ενότητά μας, αφού ο Κριτίας εκφέρει αυθαίρετες και αβασάνιστες κρίσεις, που βρίσκονται στη βάση κάθε είδους φασισμού.

Ο πρώτος συλλογισμός του έχει τη μορφή:

Α΄προκείμενη: ? ?ξιος προστάτης ποιε? το?το

Β΄  προκείμενη: ?γώ ε?μι ?ξιος προστάτης

Συμπέρασμα: ?γώ ο?ν το?το ποιήσω

Αξίζει να προσέξουμε παρακάτω πως γίνεται η αυθαίρετη μετάβαση από το εγώ στο εμείς, πάγια τακτική των τυράννων, που ψυχαναγκαστικά αποσπούν τη συγκατάθεση του λαού για τις άνομες πράξεις τους. Είναι αυτή η τακτική που μετατρέπει τις δικτατορίες σε φασιστικά καθεστώτα.

Παρακολουθούμε λοιπόν και τον επόμενο συλλογισμό του Κριτία:

Α΄προκείμενη: ο?  τριάκοντα κύρίοί ε?σιν θανατο?ν τούς ?ξω το? καταλόγου (?γώ ε?μι τ?ν τριάντα)

Β΄  προκείμενη: ?γώ ο?ν Θηραμένην τουτονί ?ξαλείφω ?κ το? καταλόγου, συνδοκο?ν ?πασιν ?μ?ν

Συμπέρασμα: το?τον ?με?ς θανατο?μεν


Ερωτήσεις κατανόησης

1. Πως αποδεικνύεται η αυθαιρεσία του Κριτία μέσα από τη συλλογιστική του πορεία;

2. Ποια εικόνα του εαυτού του προβάλλει; Είναι σύμφωνη με την πολιτική του στάση;

3. Σε ποιο  σημείο θεωρείτε ότι ο Κριτίας προσβάλλει και υποτιμά ολοφάνερα τη νοημοσύνη των βουλευτών;

4. Για ποιο λόγο συντάχθηκε από τους Τριάκοντα ο κατάλογος των Τρισχιλίων; Ποιους πολίτες νομίζετε ότι θα περιελάμβανε;

5. Έχοντας υπόψη την εμμονή των Αθηναίων στην τήρηση του νόμου και με βάση όσα διαβάσατε στα σχόλια του βιβλίου(σελ.89-90) να εξετάσετε τη νομιμότητα των ενεργειών του Κριτία στην ενότητά μας και συγκεκριμένα τη σύνταξη του καταλόγου των Τρισχιλίων και τη διαγραφή του ονόματος του Θηραμένη από αυτόν.

6. Ο Κριτίας ως προϊστάμενος της Βουλής και κύριος εκπρόσωπος των Τριάκοντα αποφασίζει εξ ονόματος όλων. Να αξιολογήσετε τη στάση του από ηθική, νομική και πολιτική άποψη. Κατόπιν, με βάση τα  παραπάνω, να τον χαρακτηρίσετε.

7. Ο λόγος του Κριτία έχει καθαρά προπαγανδιστικό χαρακτήρα, που σε συνδυασμό με την απειλή της βίας (μαχαιροφόροι) επιδιώκει να τσακίσει κάθε αντίσταση στον παραλογισμό του καθεστώτος. Απαντάμε σήμερα τέτοιες πρακτικές; Είναι ίδιον μόνο των  φανερά ολοκληρωτικών καθεστώτων; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.


Ασκήσεις Γραμματικής

1. Αφού αναγνωρίσετε  τις αντωνυμίες που σας δίνονται, να τις βάλετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: ο?ου, το?το, ο?δε, ?μ?ν, ?μετέρας, μηδένα.

2. ?πιτρέψειν, ?φη: Να αναγνωρίσετε γραμματικά τους τύπους και να τους αντικαταστήσετε χρονικά.

3. θανατο?μεν: Να αναγνωρίσετε γραμματικά τον τύπο και να τον αντικαταστήσετε εγκλιτικά.

4. το?ς καινο?ς νόμοις: Να κλιθεί η συνεκφορά.


Ασκήσεις Συντακτικού

1. Να αιτιολογήσετε τους παρακάτω συντακτικούς χαρακτηρισμούς:

?ξαπατωμένους: είναι κατηγορηματική μτχ. γιατί  ????????????...

ο? ?φεστηκότες: είναι επιθετική μτχ. γιατί ?????????????..

το?ς καινο?ς: είναι επιθετικός προσδιορισμός στο ουσ. νόμοις γιατί ???????

?ποθν?σκειν και ε?ναι: είναι υποκείμενα στο ρ. ?στι γιατί ??????????.

?πασιν: είναι κατηγορηματικός προσδ. στη δοτ. ?μ?ν γιατί ??????????

2.Να χαρακτηρίσετε επακριβώς τους εμπρόθετους προσδιορισμούς της παραγράφου.

3.Να αναγνωρίσετε τις προτάσεις: ?ς ?ν ?ρ?ν ?μή ?πιτρέπ?  και ε? ?νήσομεν ?λυμαινόμενον,  να εντοπίσετε την απόδοσή τους και να γράψετε τι δηλώνουν.


Λεξιλογικές ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις λέξεις που σας δίνονται και να βρείτε με ποιες λέξεις του κειμένου-είναι δύο- συγγενεύουν ετυμολογικά (επιστασία, εφέστιος, ιστός, ένσταση, αναστάτωση, στατικότητα, στάσιμος, επανάσταση, εγκατάσταση,υποστατικό, αποστασία)

α. Η  περίοδος πολιτικής ανωμαλίας από τον Ιούλιο  του 1965 έως την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών χαρακτηρίζεται ως  ?????.

β. Σε περιοχές με έντονη σεισμική δραστηριότητα χρειάζεται να ελεγχθεί η ??????   των κτιρίων.

γ. Στην «Αιολική Γη» του Ηλία Βενέζη η υπόθεση εκτυλίσσεται  στο ?????? του παππού του αφηγητή, στα Κιμιντένια.

δ. Η Κρητική  ??????. ξεκίνησε το 1866 και μετά από πολλούς αγώνες το νησί ενώθηκε με την Ελλάδα το 1913.

ε. Η διασπορά ψευδών ειδήσεων προκαλεί  μεγάλη ?????  στο κοινωνικό σώμα.

στ. Οι Σλάβοι επιδρομείς κατά τον 7ο αι.  δημιούργησαν μόνιμες  ?????? στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τις λεγόμενες σκλαβηνίες.

ζ. Ο αρχιτεκτονικός  ???.   των  μεγαλουπόλεων φαίνεται πως έχει διαρραγεί στην πατρίδα μας.

η. Η υποβολή  ???? στις δικαστικές αποφάσεις είναι δικαίωμα των εμπλεκομένων.

θ. Παλαιότερα, η ελονοσία θέριζε τους πληθυσμούς σε περιοχές που υπήρχαν  ????? νερά.

ι. Στην αρχαιότητα ήταν ιδιαίτερα σεβαστοί οι  ?????  θεοί.

κ. Η Μεγάλη του Γένους Σχολή λειτούργησε στην Κωνσταντινούπολη υπό την  ?????? του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

2. Να συνδέσετε τις λέξεις της Α στήλης με τις λέξεις της στήλης Β από το κείμενο, που συγγενεύουν ετυμολογικά.

A

B

εισιτήριο

?ποθνήσκειν

αναπότρεπτος

νομίζω

διαφάνεια

?ξαλείφω

λύμα

καινο?ς

θνησιγενής

?πιτρέπ?

νομιμοφροσύνη

συνδοκο?ν

καινότροπος

λυμαινόμενον

καταψηφίζω

φανερ?ς

ανεξίτηλος

ε?σελθών

δοκησίσοφος

ψήφου

scroll back to top
Τελευταία Ενημέρωση στις Πέμπτη, 23 Ιανουάριος 2014 16:27
 
?? Επιστροφή


Writing