Άσκηση Γραμματικής για όλες τις τάξεις του Λυκείου

Όπως και στη νεοελληνική μας Γλώσσα έτσι και στην αρχαιοελληνική, απαντάμε  παροιμιώδεις φράσεις και γνωμικές ρήσεις που μαρτυρούν τη σοφία και την οξυδέρκεια των προγόνων μας, και πολλές από αυτές έχουν φτάσει ως τις μέρες μας, αφού το πνεύμα τους ταιριάζει ακόμη και σήμερα στη ζωή μας. Κύριο γνώρισμα δε των παροιμιωδών εκφράσεων είναι η αλληγορική τους σημασία.

Τέτοιες φράσεις σας δίνονται στην άσκηση που ακολουθεί, ζητώντας από εσάς να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο  τύπο του ουσιαστικού που δίνετε στην παρένθεση.

Μπορείτε να ελέγξετε την ορθότητα της απάντησής σας, κάνοντας κλικ στην εικόνα που συνοδεύει τη φράση.

Μία χελιδών  ??? (τό ?αρ, αιτ. εν.) ο? ποιε?.

Χελιδονίσματα  Φασιανού

Μηδέν ???? (? δίκη, αιτ. εν.) δικάσ?ς  πρίν ?μφο?ν  ???? (? μ?θος, αιτ. εν.) ?κούσης.

Ο Άρειος Πάγος από τα Προπύλαια της Ακροπόλεως

???? (? ?ππος, γεν.εν.) μέν ?ρετήν  ?ν ???.. (? πόλεμος, δοτ. εν.), φίλου δέ ???. (? πίστις, αιτ. εν.) ?ν  ???..  (? ?τυχία, δοτ. εν.) κρίνομεν.

Ο Δάμων και ο Φιντίας με τον τύραννο των Συρακουσών Διονύσιο

?ώμη δέ μετά ?????.. (? φρόνησις, γεν.εν.) ?φέλησεν· ?νευ δέ ταύτης πλε?ον τούς ?χοντας ?βλαψεν.

Η έξοδος του Οδυσσέα από τη σπηλιά του Κύκλωπα Γιάννη Στεφανίδη

Πενία καθ?α?τήν ?στιν ?σχυρά νόσος· ???.. (? ?ρως, αιτ. εν.) προσλαβο?σα δύο ????. (? νόσος, αιτ. πληθ.) νοσε?ς.

Έρωτας και  Ψυχή

Ο?δέν γάρ  ?τακτον τ?ν ???? (? φύσις, δοτ. εν.).

Τοιχογραφία σε παρεκκλήσι της Ι.Μ.Ιβήρων  στο Άγιον Όρος

Στέργει γάρ ο?δείς ?γγελον κακ?ν  ??? (το ?πος,  γεν. πληθ.).

Σκηνή από την «Αντιγόνη» Ο φύλακας ανακοινώνει στον Κρέοντα την ταφή του Πολυνείκη
Από τους Παγκύπριους  Μαθητικούς Αγώνες Θεάτρου και Αρχαίου Δράματος το 2011

Τοιο?τος γίγνου περί τούς ??? (?  γονεύς, αιτ. πληθ.), ο?ους ?ν ε?ξαιο περί σεαυτόν  γενέσθαι τούς σεαυτο?  ???? (? πα?ς, αιτ. πληθ.)

Κλέοβις και Βίτων Nicolas Loir, 1649

Θνητός γεγονώς  ????.  (? ?νθρωπος, κλητ. εν.), μή φρόνει μέγα.

Νέμεσις, η τιμωρός της Ύβρεως
Ρωμαϊκό αγαλματίδιο 150 μ.Χ.

Τήν γεωργίαν τ?ν ?λλων τεχν?ν  ????? (? μήτηρ, αιτ. εν.) καί τροφόν ε?ναι.

Δήμητρα, η θεά της γεωργίας

? μέν γάρ φύσις ?νευ  ????.  (? μάθησις, γεν. εν.) τυφλόν, ? δέ μάθησις δίχα  ???. (? φύσις, γεν. εν.)  ελλιπές, ? δ??σκησις χωρίς αμφο?ν ?τελές.

Τόν κόρον ?πό το? πλούτου γενν?σθαι, τήν δέ  ???.. (? ?βρις, αιτ. εν.) ?πό το? κόρου.

Ο Κροίσος επιδεικνύει στον Σόλωνα τους θησαυρούς του
Πίνακας του Gaspar van der Hoecke (1630)

Γλυκε?α ?πώρα  ????. (? φύλαξ, γεν. εν.) ?κλελοιπότος.

Οι τέσσερις εποχές Γιάννη Τσαρούχη

Μακραί τυράννων ????. (? χείρ, ονομ. πληθ.).

Αρμόδιος και Αριστογείτων, οι τυραννοκτόνοι
Αρχαιολογικό Μουσείο Νεάπολης στην Ιταλία

Κομίζει  ???? (? γλα?ξ, αιτ. πληθ.) ?ς ?θήνας.

Αθηναϊκό νόμισμα

Σταγόνες ???..  (το ?δωρ, γεν. εν.) πέτρας κοιλαίνουσι.

Το? καί ?πό γλώσσης ???.. (τό μέλι, γεν. εν.) γλυκέος ρέεν α?δή.

Ο Νέστορας, ο βασιλιάς της Πύλου
Παράσταση σε ερυθρόμορφο αγγείο

?χει τι πικρόν ? τ?ς ???.. (? αλήθεια, γεν. εν.) λόγος.

«Η Συκοφαντία του Απελλή», πίνακας του Σάντρο Μποτιτσέλι,
Πινακοθήκη Ουφίτσι, Φλωρεντία (1494-1495) Αριστερά φαίνεται η Αλήθεια γυμνή

?λμη ???. (? ?χθύς, γεν. πληθ.),  ??? (το κρέας, γεν. πληθ.) δε ζωμός.

Παράσταση σε ερυθρόμορφο αγγείο

Ξίφος τιτρώσκει  ??? (τό σ?μα,αιτ. εν.) τόν δέ ???.. (? νο?ς, αιτ. εν.) ? λόγος.

Φιλονικία Αχιλλέα-Αγαμέμνονα

Η ευφυΐα και το πνεύμα ενός έθνους φαίνονται από τις παροιμίες του.

                                                                                              Βάκων