Οργάνωση

Albanian Bulgarian English French German Italian Japanese Russian Spanish Ukrainian
Τελευταία Ενημέρωση
30-06-2021 10:29

   

    ? Το Σχολείο:  timoni

Πρόσφατες δημοσιεύσεις

ossf


Designed by:
kou_vas kou_vas under danemm ordering

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ: «Αντιγόνη» Σοφοκλέους Πρόλογος στ. 58-77 Εκτύπωση
Εκπαιδευτικό Υλικό - Γλωσσικές Επιστήμες (linguistics) (Β΄)
Συντάχθηκε απο τον/την Ιωάννα Ρωμανού   
Πέμπτη, 26 Νοέμβριος 2015 16:25

«Αντιγόνη» Σοφοκλέους Πρόλογος στ. 58-77  

 

ΙΣ.Ν?ν δ? α? μόνα δ? ν? λελειμμένα σκόπει 

?σ? κάκιστ? ?λούμεθ?, ε? νόμου βί?

ψ?φον τυράννων ? κράτη παρέξιμεν.       60

?λλ? ?ννοε?ν χρ? το?το μ?ν γυνα?χ? ?τι
?φυμεν
, ?ς πρ?ς ?νδρας ο? μαχουμένα·

?πειτα δ? ο?νεκ? ?ρχόμεσθ? κρεισσόνων 
κα? τα?τ? ?κούειν κ?τι τ?νδ? ?λγίονα.

?γ? μ?ν ο?ν α?το?σα το?ς ?π? χθον?ς      65
ξύγγνοιαν?σχειν, ?ς βιάζομαι τάδε, 
το?ςτέλειβεβ?σι πείσομαι· τ? γ?ρ
περισσ?πράσσειν ο?κ?χεινο?νο?δένα.

ΑΝΤ.Ο?τ?κελεύσαιμ? ο?τ? ?ν, ε? θέλοις ?τι

πράσσειν, ?μο? γ? ?ν ?δέως δρ?ης μέτα.   70
?λλ? ?σθ? ?πο?α σοι δοκε?, κε?νον δ? ?γ? 
θάψω· καλόν μοι το?το ποιούσ? θανε?ν. 
Φίλη μετ? α?το? κείσομαι, φίλου μέτα, 
?σια πανουργήσασ?· ?πε? πλείων χρόνος

?ν δε? μ? ?ρέσκειν το?ς κάτω τ?ν ?νθάδε.  75
?κε? γ?ρ α?ε? κείσομαι· σο?δ?ε?δοκε?,
τ?τ?νθε?ν?ντιμ??τιμάσασ??χε
.

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B121/628/4051,18297/

 

67
Από την  «Αντιγόνη» του Θεόδωρου Τερζόπουλου
Κεντρική Ακαδημία Θεάτρου, Πεκίνο, 2011


Λεξιλογικές παρατηρήσεις

 μόνα δ? ν? λελειμμένα=μόναι ?με?ς  λελειμμέναι =μτχ. Παρκ.,θηλ.γέν. Ονομ. δυϊκού αρ.του ρ.λείπομαι,?λειπόμην, λείψομαι & λειφθήσομαι, ?λιπόμην & ?λείφθην, λέλειμμαι, ?λελείμμην

?λούμεθα: α΄πληθ.Μέλλοντα Οριστ. του ?λλυμαι, ?λλύμην, ?λο?μαι, ?λόμην, ?λωλα, ?λώλειν

γυνα?κε μαχουμένα: Ονομ.δυικού αρ.

κρεισσόνων: γεν. πληθ. αρσεν. γέν. συγκρ. Βαθμού του επιθέτου ? ?γαθός -ή ?όν

ξύγγνοιαν ?σχειν: ισοδύναμος τύπος του σύγγνοιαν ?χειν

το?ς βεβ?σι= το?ς βεβηκόσι μτχ. Παρκ. αρσεν. γέν.,  δοτ. πληθ. του ρ. βαίνω 

?ν κελεύσαιμ?(ι): α΄προσ. εν. δυνητ. Ευκτ. Αορίστου του ρ. κελεύω

δρ?ης ή δρ?ς  :β΄εν. Δυνητ. Ευκτ. Ενεστ. του ρ. δράω ??


Φύλλο εργασίας (στ.58-77)

 

1.Σας δίνεται μια πιο ελεύθερη μετάφραση των στίχων 58-77 του Κώστα Γεωργουσόπουλου. Να εντοπίσετε στο πρωτότυπο τη νεοελληνική απόδοση των υπογραμμισμένων φράσεων  και να προσπαθήσετε να αποδώσετε πιο πιστά την ενότητα.

 

ΙΣ.Και τώρα πάλι κοίτα μην κακοθανατίσουμε,

απολειφάδια μοναχά τα δυο μας στο νόμο κόντρα,

αν πάρουμε στ? αψήφιστα του βασιλιά την εξουσία.

Λογάριασε πρώτα καλά: γυναίκες γεννηθήκαμε?

Σε πόλεμο δε γίνεται να μπούμε με τους άντρες.

Μας κυβερνάνε δυνατοί κι ανάγκη και σ? αυτά

και σ? άλλα πιο πικρά να σκύβουμε κεφάλι.
Απ? τους νεκρούς γυρεύω κατανόηση.

Οι περιστάσεις με σφίγγουν τυραννικά

κι έτσι θα σκύψω το κεφάλι στους αφέντες.
Η δράση χωρίς σύνορα παραφροσύνη.
ΑΝΤ. Στα πόδια δεν θα πέσω? κι αν μετανιώσεις,

με χαρά δεν θα δεχτώ το χέρι σου?

κράτα τις ψευδαισθήσεις σου? εγώ θα τόνε θάψω.

Μ? αρέσει να το πράξω κι ας πεθάνω?
σ? αγαπημένο πλάι αγαπημένη θα κείτομαι,

άγια κριματισμένη? περίσσιο χρόνο

απ? τους εδώ οι κάτω θα με χαίρονται?

εκεί αιώνια θα ?μαι? αν θες εσύ, μαγάρισε

 εκείνα που οι θεοί τα μακαρίζουν.

 

2. Ο Σοφοκλής στην προηγούμενη ενότητα αναφέρθηκε στις οικογενειακές συμφορές των Λαβδακιδών στο παρελθόν. Πως σηματοδοτείται η αναφορά στο παρόν και σε ποια πρόσωπα αφορά;

3. Να εξετάσετε το είδος και  την πειστικότητα των επιχειρημάτων της Ισμήνης στην ενότητά μας σύμφωνα με τα δεδομένα εκείνης της εποχής αλλά και τα σημερινά. Με άλλα λόγια, πώς την άκουγε τότε το αθηναϊκό κοινό και πως εσείς σήμερα;  Έχετε να αναπτύξετε κάποιον αντίλογο;

4. Παραθέτοντας  τους στίχους που βασιστήκατε, να επιλέξετε τη σωστή εκδοχή.

Από τα λόγια της Ισμήνης καταλαβαίνουμε ότι:

α. θεωρεί περιττή την ταφή του Πολυνείκη

β. εμμέσως πλην σαφώς αναγνωρίζει την ανάγκη ταφής και το μεγαλείο της Αντιγόνης

γ. την ενδιαφέρει να σώσει μόνο τη ζωή της

5. Με ποιο γνωμικό κλείνει το λόγο της η Ισμήνη; Ποιο είναι το νόημά του; Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο με αιτιολόγηση και παραδείγματα τον αντίλογό σας σ?αυτό. Να το συσχετίσετε  κατόπιν με τις παροιμιώδεις φράσεις πράσσειν ?λογα και τοξεύειν πρός ο?ρανόν. Ποια φράση του νεοελληνικού λόγου προέκυψε από την πρώτη;

Θυμηθείτε και τους στίχους από τον Ερωτόκριτο όταν η νένα Φροσύνη συμβουλεύει την Αρετούσα να ξεχάσει τον αγαπημένο της (στ.39-44):

 

Ως πότε θε να κάθεσαι στο βρώμο, θυγατέρα,

να διώχνεις τόσες προξενιές που του κυρού σου εφέρα;

Κι ως πότε το Ρωτόκριτο να στέκεις ν?  ανιμένεις;

Εσύ από τούτη τη φ?λακήν, ώστε να ζεις, δε βγαίνεις,

παρά στα θέλει ο κύρης σου να του θεληματέψεις·

μη βούλεσαι ανημπόρετα πράγματα να γυρέψεις.


6. Ποιες αναφορές στο λόγο της Ισμήνης μας δίνουν στοιχεία για το πολίτευμα της Θήβας; Με ποια διάθεση ακούγονται αυτά από το αθηναϊκό κοινό και γιατί;

7. Ποιους χαρακτηρισμούς θα επιλέγατε για να χαρακτηρίσετε την αντίδραση της Αντιγόνης στα λόγια της Ισμήνης; Να τους υπογραμμίσετε.

Συγκρατημένη, οργισμένη, υποχωρητική, απαξιωτική, θυμωμένη, συζητήσιμη, αναποφάσιστη, πεισματάρα

8. Τί είδους επιχειρήματα χρησιμοποιεί η Αντιγόνη απαντώντας στην αδελφή της και τι μαρτυρούν αυτά για τα κίνητρά της;  Ποια είναι αυτά και ποιες αντιλήψεις του αρχαίου κόσμου, αλλά και τωρινές, απηχούν; Σε ποιο στίχο δηλώνει ευθαρσώς ότι θα αψηφήσει την εντολή του Κρέοντα και θα θάψει τον αδελφό της;

9. Ποια κατηγορία απευθύνει η Αντιγόνη στην αδελφή της στο τέλος της ενότητας και με ποιο σχήμα λόγου δίνεται αυτή; Πιστεύετε πως έτσι όπως της συμπεριφέρεται, προκαλεί θετικές ή αρνητικές εντυπώσεις στους θεατές; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

10. Πώς διαγράφεται ο χαρακτήρας των δύο κοριτσιών στην αρχή της σύγκρουσής τους; Είναι σύμφωνος με το ήθος των ηρώων στην τραγωδία του Σοφοκλή; Τι νιώθετε εσείς για τις ηρωίδες;

11. Ποιο από τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας θεωρείτε πως είναι εμφανέστερο στην ενότητά μας;

12. Σε ποια από τις δύο ηρωίδες του Σοφοκλή θα αφιερώνατε το ποίημα «Η φωνή των γυναικών»της Κικής Δημουλά και γιατί;

 

Η φωνή των γυναικών

Είναι η φωνή μου χαμηλή κι είναι παράμερη
σαν γνώση και σαν φόβος,
με το αδύναμο ισότονη
ισόφωνη με τη σιωπή.
Με τα καθημερινά και τα μικρά περιχύνεται
και αυτοπυρπολείται κάθε μέρα.
Κι αυτό είναι η εσώφωνη κραυγή της,
το θυμωμένο ρίγος της,
η έμμετρη κατάρα της στο άμμετρο,
η αγρύπνια της
δίπλα στα βογγητά των μεγάλων δραμάτων,
η ύπουλη μικρόσωμη σπρωξιά της
στο παμπάλαιο πανίσχυρο Έτσι.

?????????????????..

Είναι η φωνή μου ένα σκαμνί
για κουρασμένα λόγια,
για νικημένα που επιστρέφουν συμπεράσματα.
Είν? η φωνή μου ένας αθόρυβος περίπατος
μοναχικής γραφής
σε βροχερούς αδειοδρόμους

13.   α. Να αναγνωρίσετε τη συντακτική λειτουργία της ειδικής πρότασης που εισάγεται με το ?τι  στο στ. 61.

β. Να δικαιολογήσετε την εισαγωγή της αιτιολογικής πρότασης του στ. 66 με τον σύνδεσμο .

γ. Να αναγνωρίσετε το είδος  του υποθετικού λόγου στους στ. 69-70.

δ. Να αναφερθείτε στη λειτουργία του αιτιολογικού  συνδέσμου ?πεί στο στ. 74 προσέχοντας την παρουσία της άνω τελείας πριν από αυτόν.

14. Να επιλέξετε  και να αιτιολογήσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις:

Η πρόταση ?σ? κάκιστ? ?λούμεθ? είναι: α. αναφορική παραβολική, β. πλάγια ερωτηματική

?ννοε?ν είναι α. υποκείμενο στο απρόσωπο χρή, β. αντικείμενο στο ίδιο ρήμα

?κ κρεισσόνων είναι α. εμπρόθετος προσδιορισμός της προέλευσης, β. εμπρόθετος προσδιορισμός του ποιητικού αιτίου. 

 Η πρόταση ?πο?α σοι δοκε? στον στ.71 είναι α. πλάγια ερώτηση β. αναφορική ονοματική πρόταση

15. λελειμμένα, βί?, ?κούειν, ?σια, τ?ν ?νθάδε: Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους όρους και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. 

16. κάκιστ?, κρεισσόνων, ?λγίονα: Να αναγνωρίσετε γραμματικά τους τύπους και να δώσετε τα παραθετικά τους.

17. Να γράψετε και να  μάθετε τους αρχικούς χρόνους των ρημάτων: φύομαι, βαίνω, ο?δα και πείθομαι.

18. ?ρχόμεσθ?, βεβ?σι, δρ?ης: Να βρείτε ένα παράγωγο επίθετο της ΝΕΓ από κάθε έναν ρηματικό τύπο και να το εντάξετε σε μία δική σας πρόταση.

19. Κράτος, βιάζομαι, τέλος: Να δώσετε τις σημασίες των λέξεων στα Αρχαία και στα Νέα Ελληνικά.

20. Τι σημαίνουν οι εκφράσεις πνέει τα λοίσθια, α?τε?τε και δοθήσεται ?μ?ν, τείνω ευήκοον ους,  πειστήριο του εγκλήματος και με ποιες λέξεις του κειμένου συνδέονται ετυμολογικά οι  υπογραμμισμένες  τους λέξεις;

21. Να εντοπίσετε στην ενότητά μας μία αντίθεση και ένα οξύμωρο, αναφερόμενοι στη λειτουργία τους αλλά και στη διαφορά τους ως σχημάτων του λόγου. Να θυμάστε ότι ο όρος οξύμωρος σημαίνει "κατ? οξύν" (ευφυή τρόπο) + μωρός", ο ευφυής, που παρέχει την εντύπωση μωρού.

scroll back to top
 
?? Επιστροφή


Writing